Kulturë » Mërkuri

Timo Mërkuri: Shënjtërimi i shtëpive tona… dhe Niko Kacalidha

Ishte rastësi fakti që ai lindi në Leshnicën e Sipërme, aty ku koha ndau kufijtë e dy shteteve. Por ndoshta kjo rastësi ishte edhe fati i tij, për të hedhur shikimin dhe mendimin...

Timo Mërkuri: Rruga drejt heshtjes poetike

Poezia “Orët e mbrëmjes” e Ilirian Zhupës shtjellon ndjenjën e ndarjes mes dy individëve dikur të lidhur në marrëdhënie emocionale, duke ruajtur një hije misteri mbi arsyet e ndarjes. Heroi lirik shfaqet në një gjendje të trazuar shpirtë -rore, ndërsa përjeton vetminë dhe mallin në mënyrë të heshtur e...

Timo Mërkuri: Shenjtërimi i miqësisë dhe poezisë

Në këto minuta të para të vitit 2025 që porsa hyri, dy miq më erdhën në një poezi të botuar te ExLibris. Në fakt është një cikël poetik nga Aleksandër Bardhit, por mua më tërhoqi vemëndjen poezia “Bie shi në Ardenicë” kushtuar mikut të tij Nuri Plaku, leximi i të cilës më bëri të ndjehesha...

Timo Mërkuri: Valsi i dashurisë

Ilirian Zhupa është një poet që gjithmon të tërheq vëmendjen me krijimet e tij dhe të bën të ndalosh para tyre, si para një magjie natyrore. Kështu, poezia “Ëndërr” e tij, e shkruar më 1984, paraqet një krijim cilësor modernist në poezinë shqipe, ku si rrallëherë ndërthuren lirizmi i hollë, ndjeshmëria estetike dhe simbolika ekzistencialiste...

Timo Mërkuri: Rrjedha e figurave artistike në një përjetim poetiko ekzistencial

Poezia e Ilirian Zhupës "Është vonë të më mungosh" është një krijim që reflekton mbi mungesën, vetminë dhe mënyrën se si dashuria, edhe në mungesë, vazhdon të jetë e pranishme në shpirtin (jo vetëm) e poetit. Krijimi ndërthur tensionin shpirtëror me elegancën lirike dhe ndërton një...

Timo Mërkuri: Duart e dashurisë dhe rrëmuja shpirtërore e tyre

Poezia "Ëndërr për duart e tua" e Ilirian Zhupës shfaqet që në leximin e parë si një himn i ndjerë dhe i ëmbël dashurie, i mbështjellë me një muzikalitet të butë dhe një nostalgji të thellë. Ritmi i qetë dhe përsëritja e vargjeve krijojnë një melodi të brendshme, e cila ngjall mallëngjim dhe përcjell një dhembshuri të ndjerë...

Timo Mërkuri: Largësi të afërta në një letër

Në poezinë e saj "Letër" Albina Idrizi, duke marrë shkas nga një situatë familjare krijon një vepër poetike me karakteristika universale dhe vlera artistike të spikatura, ku ndërthuren mjeshtërisht ndjeshmëria personale dhe reflektimi mbi realitetin kolektiv. E shkruar në formën e një letre drejtuar...

Timo Mërkuri: Poezia "Kërkon një rrugë arratie…?" si refuzim dhe përballje

Poezia e Odise Kotes, "Kërkon një rrugë arratie…?", hapet me një titull që provokon mendimin dhe nxit reflektimin, pse e formuluar si pyetje, në pamje të parë, duket si një adresim i hapur që kërkon një përgjigje nga heroi lirik apo edhe nga vetë lexuesi. Pyetja bart në vetvete një dyzim...

Timo Mërkuri: Dialogu i shpirtit me të përjetëshmen

Poezia e Luan Ramës “Ti shkruaje në koma”, e rrallë në llojin e saj në letërsinë shqipe ofron një reflektim të thellë mbi marrëdhënien e poetit me artin dhe shpirtin e tij, duke ilustruar një dukuri estetike unike: praninë e poezisë si thelb shpirtëror që mbijeton përtej kufijve të vetëdijes...

Timo Mërkuri: Universaliteti në poezinë e Natasha Lakos

Në këtë poezi të Natasha Lakos, dashuria nuk rri brenda kufirit apo ndjenjës për një individ të vetëm, por shkrihet në një ndjeshmëri të pasur simbolike dhe na fton në një univers të hapur interpretimesh. Poezia nuk është një përcaktim konkret, por është një përjetim i imazheve...

Timo Mërkuri: Rrugë e vështirë në kërkim të vetvetes

Jemi mësuar që të shohim poeten Albina Idrizi në qasjet filozofike e psikologjike të rrugëtimin shpirtëror të njeriut në jetë, por poezinë "Në Pelegrinazh" të saj mund ta cilësojmë si një rrugëtim i vështirë në kërkim të vetvetes, që shpesh herë ndihet si një pelegrinazh i gjatë dhe...

Timo Mërkuri: Sadik Bejkos, ky djalosh i përjetshëm

Një shpërthim i ri poetik i Sadik Bejkos, por duhet të theksojmë se kjo poezi është një shpërthim djaloshar që të sjell para syve vetë atmosferën e pranvertë të çastit magjik.Në poezi, dashuria përjetohet si shpërthim ndjenjash djaloshare, të freskëta, të befta, që e largojnë ndjenjën e vetmisë dhe mërzisë që shfaqet në fillimin e vargjeve...

Timo Mërkuri: Poezia e Niko Kacalidhës zbut detin

Për poezinë në prozë të Niko Kacalidhës kam folur dhe te libri im “Blatimet poetike të Niko Kacalidhës” Onufri 2023. ku kam shfaqur dhe tiparet e kësaj poezie, por mqse libri ishte për një auditor të gjerë, nuk u ndala thellësisht te ndonjë poezi e veçantë e tij. Me këtë rast natyrshëm...

Timo Mërkuri: Ibrahim Kadriu dhe zëri i vetmisë

Poezia "Vetë i dyzeti" e Ibrahim Kadriut është një reflektim mbi përballjen me vështirësitë e jetës dhe peshën e problemeve kolektive që ngarkojnë individin. E krijuar mbi një shtrat tradicional, por me qasje ekzistencialiste, ajo sjell në vëmendje të lexuesit kryesisht sfidat shpirtërore të...

Timo Mërkuri: Kur miqësia bëhet muzë

Poezia “Tavani yt ka ngjyrën e të gjelbërtës” nga Luan Rama shpalos momentet e introspeksionit dhe të trishtimit të aktores Yllka Mujo, ku tavani, të cili ajo i ngul vazhdimisht shikimin, e ulur në divan apo shtrirë në krevat, shfaqet si simbol i zbrazëtisë dhe i kujtimeve të humbura. Duke marrë shkas nga një pusullë dërguar nga aktorja...

Timo Mërkuri: Në rrethin e trembëdhjetë të Sadik Bejkos

Poezia “Në rrethin e trembëdhjetë” e Sadik Bejkos, nga vëllimi poetik “Letër Hamurabit” (1997), është një krijim kompleks që ndërlidh elemente të ekzistencializmit, simbolizmit dhe absurditetit në një temë aktualiteti jo vetëm shqiptar. Shkruar në një kohë trazirash sociale e...

Timo Mërkuri: Tejkalimi i modernizmit te poezia në prozë

Poezia "Ato që thuhen tani" nga Natasha Lako është një poezi në prozë, që realisht ndjek formatin e një poezie lirike, por me një stil të afërt me prozën për shkak të përdorimit të gjuhës së rrjedhshme e të paprerë nga struktura klasike e vargjeve. Elementët poetikë si figurat stilistike, simbolet dhe imazhet i japin tekstit ngarkesë...

Timo Mërkuri: Dashuria si lojë

Poezia “Fundi i lojës” nga Sadik Bejko është një reflektim i thellë për dashurinë, një ndjenjë që shfaqet në dy forma, herë plot gëzim e entuziazëm kur përjetohen çaste lumturie dhe herë dhimbshëm e me trishtim kur ndodh ndarja. Teksti është i ndërlikuar, në lëvizje midis realitetit të...

Timo Mërkuri: Flijimi i brirëve

Poezia "Bariu i mirë" e Sadik Bejkos është një krijim modernist, që trajton një temë të veçantë, të cilën nuk e hasim në poezinë shqipe, pafuqinë e prijësve për të përmbushur misionin dhe sakrificën e tyre të pashmangshme. Poeti përmes simboleve të botës blegtorale si dashi, bariu dhe kopeja, shpreh shqetësime universale...

Timo Mërkuri: Pse romani 'Agonia' vlerësohet si një libër i madh modernist

Romani "Agonia" i Odise Kotës, mund të renditet në radhën e veprave që cilësohen si “të mëdhenj” jo për shkak të përmasave apo subjektit konfliktual, por për vlerat artistike që ai mbart. Elementet që bëjnë një vepër letrare të konsiderohet “e madhe” nuk qëndrojnë te numri i faqeve...