Editorial » Zejneli

Xhelal Zejneli: Thimi Mitko

Një nga ‘zbuluesit’ e parë shqiptarë të trashëgimisë folklorike në Shqipëri ishte Zef Jubani (1818-1880), i njohur edhe me emrin Zef Ndokillija. Është autor i veprës “Racconti di canti popolari e rapsodie di poemi albanesi”, Trieste 1871 (Përmbledhje këngësh popullore e rapsodish shqiptare). Ky libër...

Xhelal Zejneli: Pasqyruesi i situatave surrealiste - Kafka

Alber Kamy (Albert Camus) dhe Zhan-Pol Sartrë (Jean-Paul Sartre) i prijnë listës së shkrimtarëve mbi të cilët ka ndikuar vepra e Kafkës. Nën ndikimi e autorit të “Procesit” legjendar kanë shkruar shumë laureatë të çmimit “Nobel”.Termi kafkian ose kafkiane ka hyrë në teorinë e letërsisë...

Xhelal Zejneli: Kafka – ''Metamorfoza''

Ndikimi i veprave të Kafkës në letërsinë bashkëkohore është i madh. Ai është një prej autorëve universalë të letërsisë botërore dhe krijues i modeleve poetike më sugjestive të shekullit XX.„Metamorfoza“ (Die Verwandlung) është tregim i tregimtarit austriak me prejardhje hebraike Franc Kafka...

Xhelal Zejneli: Fjala e Dostojevskit në komemoracionin për nder të Pushkinit (I)

Dostojevski konsideronte se nuk ka njerëz të këqij. A thua pse?!Përse “Krimi dhe ndëshkimi” edhe pas 150 viteve vazhdon të jetë roman politikisht relevant?!Dostojevski ka thënë për Pushkinin se ai erdhi te rusët si një yll i ri udhërrëfyes, tejet i shndritshëm në rrugët tona të errëta; ai emblemë dhe...

Xhelal Zejneli: Letra e Tatjanës dërguar Onjeginit

Po të shkruaj. E ç’mund të bëj diç më mirë se kjo? Ç’mund të të them më shumë? Tani varet prej teje se a do të më shpërfillësh. Por nëse fati im i zi sado pak të trondit dhe të shqetëson, ti nuk do të heqësh dorë nga unë. Në fillim doja të hesht. E po të mos e kisha shkruar këtë letër ti s’do të...

Xhelal Zejneli: Dostojevski - Nuk ka njerëz të këqij

Shkrimtari i madh rus Fjodor Dostojevski (11 nëntor 1821 - 9 shkurt 1881) njihet si një nga gjigantët letrarë. Përveç kësaj, ai ishte edhe një sipërmarrës dhe pionier i shkëlqyer në fushën e botimit. Me mbështetjen e gruas së tij sipërmarrëse, Ana Dostojevskaja (Anna Grigoryjevna Dostoevskaya, 1846-1918)...

Xhelal Zejneli: Shqipja dhe shqiptarët në studimet e studiuesve të huaj

Historia dhe gjuha e shqiptarëve, një terra incognita për Evropën shkencore të periudhës së Rilindjes evropiane, u bë relativisht vonë objekt i një interesimi të gjallë dhe hetimi shkencor, për arsye se Shqipëria ende nuk ishte një shtet i pavarur ose autonom, e rrjedhimisht, historia dhe kultura e saj u pa vetëm në kuadrin e një ...

Xhelal Zejneli: Zanafillësi realist i romanit modern - Dostojevski

Fjodor Mihajloviç Dostojevski është shkrimtar rus me prejardhje ukrainase. Ka lindur në Moskë më 11 nëntor të vitit 1821. Si romancier, novelist dhe publicist, disa kritikë letrarë e kanë vlerësuar si shkrimtarin më të rëndësishëm të historisë.Në vitin 1867 u martua me Ana Grigoryevna Dostojevskaja...

Xhelal Zejneli: Krim dhe ndëshkim

Dostojevski – pasqyrues i Rusisë së sëmurë, i shoqërisë ruse të sëmurë.Në veprat e veta i paraqiti kryesisht tipat patologjikë dhe të pamoralshëm...

Xhelal Zejneli: Vuajtjet e djaloshit Verter

“Vuajtjet e djaloshit Verter” (Die Leiden des jungen Werthers) është roman i shkrimtarit gjerman Johan Volfgan fon Gëte (Johann Wolfgang von Goethe, 1749-1832). E shkroi në vitin 1774. Heroi i romanit, e rrëfen në letra disponimet shpirtërore më delikate dhe pikëllimet dashurore. Ky është suksesi i parë botëror i romanit...

Xhelal Zejneli: Jasunari Kavabata

Jasunari Kavabata (Yasunari Kawabata, 1899-1972 është shkrimtar japonez. Në vitin 1968, gjatë kremtimit të restaurimit të Meijit, Jasunari Kavabata u bë i pari shkrimtar japonez që e mori çmimin “Nobel për letërsi. Çmimi iu dha “për mjeshtërinë tregimtare e cila me ndjeshmëri të madhe e shpreh thelbin e frymës japoneze”...

Xhelal Zejneli: Ajvanho - Uolltër Skot

„Ajvanho“ (anglisht: Ivanhoe) është roman historik i romancierit dhe poetit skocez Uolltër Skot (Walter Scott, 1771-1832). Për herë të parë u botua në dhjetor të vitit 1819 në tre vëllime. „Ajvanho“ shënoi shmangie nga praktika paraprake e Skotit për ta vendosur rrëfimin në Skoci dhe në...

Xhelal Zejneli: Dita Ndërkombëtare e Punës

Festa e punës apo Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve që shënohet më 1 maj, është festë shtetërore në mbi 80 shtete të botës.Çdo vit më 1 maj, anembanë botës shënohet Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve apo Festa e Punës. Në dhjetëra shtete, 1 Maji është festë zyrtare, kurse për veprimtarët e të drejtave...

Xhelal Zejneli: Ferma e kafshëve - Xhorxh Oruell

“Ferma e kafshëve” (Animal Fram) është novelë satirike apo fabule (alegori) e prozatorit, poetit, eseistit, gazetarit dhe kritikut anglez Xhorxh Oruell (George Arthur Orwell, 1903 – 21.01.1950). Emri i vërtetë i tij ka qenë Erik Bler (Eric Blair). Në novelë flitet për një grup kafshësh që e kanë zaptuar fermën për vete. Deri në një periudhë aty e kanë...

Xhelal Zejneli: Simone de Beauvoir - Me rastin e 39-vjetorit të vdekjes

Simon dë Bovuar (Simone Lucie Ernestine Marie Bertrand de Beauvoir, Paris, 9.1.1908 – Paris, 14. 4.1986) është prozatore franceze. Vjen nga një familje qytetare të kamur. U edukua në frymën katolike. E lë fenë dhe bëhet kritikuese radikale e dogmave dhe e miteve të qytetërimeve. Deri në vitin 1945 ka qenë profesoreshë universitare...

Xhelal Zejneli: Vdes laureati i çmimit 'Nobel' Mario Vargas Losa

Shkrimtari peruan, laureat i çmimit “Nobel” Mario Vargas Losa ndërroi jetë në moshën 89-vjeçare. Vdiq në mëmëdheun e vet, në Peru. Ishte personalitet i jashtëzakonshëm i letërsisë dhe të kulturës së Amerikës Latine, i cili rrallëherë përulej para kundërshtive.La pas vetes mbi pesëdhjetë vepra. Shumë prej tyre janë përkthyer...

Xhelal Zejneli: Prof. Dr. Tahir Zajazi - 'Studime pedagogjike II'

Libri “Studime pedagogjike II” i Prof. Dr. Tahir Zajazit është një minierë e thellë, e pasur me një numër të madh të dhënash për arsimin në Maqedoni, me theks të veçantë në ecuritë e arsimit shqip në periudhën e viteve 1945 deri në ditët tona. Autori i librit një jetë të tërë ia ka kushtuar arsimit...

Xhelal Zejneli: Robinson Kruso – Himn për optimizmin ndaj dashurisë për jetën

“Robinson Kruso” (Robinson Crusoe) është roman aventuror i prozatorit anglez Daniel Difou (Daniel Defoe, 1660-1731). Romani u botua më 25 prill të vitit 1719. Pasqyrohet në vetën e parë autobiografia e sajuar e personazhit që përbën titullin e veprës, d.m.th. e Robinsonit, i cili jeton 28 vjet në një ishull tropikal të ...

Xhelal Zejneli: Robin Hudi

Robin Hudi (Robin Hood) është hero qendror dhe legjendar i një sërë baladave angleze të mesjetës. Me fjalë të tjera, është hero legjendar i poezisë popullore angleze nga koha e mbretit anglez Rikardit I Zemërluanit (1157-1199), i cili sundoi në vitet 1189-1199. Rikardi I Zemërluani njihet për guximin dhe...

Xhelal Zejneli: Mohikani i fundit

Shprehja “Mohikani i fundit” shpesh përdoret në gjuhë të caktuara, sidomos në shtyp. Ky është personi i fundit apo njëri prej pjesëtarëve të rrallë të mbetur të ndonjë grupi, lëvizjeje, drejtimi etj. Mund të thuhet se ky është një prej mbrojtësve të fundit të ndonjë ideje apo një prej përfaqësuesve të fundit të një doktrine...