Kulturë
Blerim Rrecaj: Para hyrjes së dikurshme
E marte, 17.12.2024, 06:16 PM
Para hyrjes së dikurshme
Nga
Blerim Rrecaj
Iu
desh të priste dikë. Dhe hyri hapësirës së gjerë të betontë e pllakështruar,
rrethuar nga të katër anët me shumëkatëshe, që i ngjante një dhome që tavan
kishte qiellin. Ishte një ditë tipike vere, e ngrohtë. Kishte mjaft vetura të
parkuara kësaj hapësire, e diku kah mesi i saj ende qëndronin disi në këmbë ato
elemente lojërash për fëmijë, që nga kohë e gjatë ishin vjetëruar, ndryshkur e
shkërmoqur. Që rrinin si vegla të vjetra muzeale, të pakonservuara. E ende
përdoreshin nga fëmijët. Ose edhe shërbenin edhe për endje e aterim
harabelësh a pëllumbash mbi supet e
tyre.
Rreth
e përqark ca hapësirave të vogla që mbanin dheun e zi e të shkriftë mbuluar me
bar, ku më të gjelbërt e ku paksa më të tharë,
kishte ca zambakë të bardhë, ca
trëndafilë, ca lule kadife, ca pisha e drunj që kishin arritur një lartësi të
madhe e që qëndronin të mbështetur për mur të shumëkatsheve, si dikush që s'ka
kah t'ia mbajë, po që bënin hije, e edhe mbulonin ca dritare fatlume me
gjelbërimin e tyre të harlisur. U soll e u përsoll atypari. Përreth kishte ca
lokale, njëri nga ta një dyqan rrobaqepësie në një qoshk, pranë një korridori
të ngushtë hyrjeje e daljeje, ku hyje
këtu por por edhe dilje për tek rruga e tek ca objekte tjera, pastaj një sallon
bukurie për femra, një lokal tashmë i zbrazur ku përpara funksiononte si dyqan
ushqimor, në të cilin banorët blinin gjëra që i kishin aq afër e në "dyer
shtëpish", e tashmë pritej të hapej kushedi se për çfarë, e nga kush.
Derisa
rrinte e kujtonte atë copë kohe që kishte banuar këtu përreth dy vite,
pothuajse para dy dekadave. Një mace lara-lara lara kaloi këtej për të shkuar
kushedi se ku, duke humbur sysh pas hyrje-daljeje në qoshk të këtij kompleksi
banesor. Ndërkohë dikush dilte nga njëra prej hyrjeve, pasi hapte derën e
bardhë e hijerëndë prej metali me hapësira mbuluar me xhama trashë e të
patejdukshëm. Dikush ndizte veturën, për të dalur e ia mësyer dikah, dikush
largohej duke ecur, e dikush o shkundte ndonjë batanije a sofrabez, ose kishte
dalë në ballkon për të kaluar ca çaste.
Derisa
copëza të tashme jete vazhdonin udhën e tyre, copëza kujtimesh i vërtiteshin
mendjes dhe sikur përziheshin duke bërë bashkë e lëmsh kohë e hapësirë. Iu
kujtua shprehja "i humbur në kohë e hapësirë". Ndonëse dhe i fituar
mund të ishte.
U
afrua te njëra nga hyrjet e shumta të këtij kompleksi banesor, sipas shumicës
së gjasave, të parit të ndërtuar menjëherë pas vitit dymijë. U mbështet te ky
trung bliri që ndodhej afër hyrjes, dhe shihte tashmë fletët e tij tashmë të
thara, luleshkundura, e me kokërrzat që kishin mbet për fijesh që mbanin fletët
bashkë me to, pa aromë, në disa prej tyte ca fije të endura merimangash që i
ndriçonin rrezet e diellit, që dukeshin si fije të akrobatëve ku mund të
mbështetej ndonjë pupël pëllumbi, e edhe ndonjë gjë edhe më e lehtë sesa
pendla. Drejtoi vështrimin nga shkallët
që të shpinin në pushimoren para derës , e për tek pushimoret pas shkallëve të
bardha prej mermeri e paksa të ngushta për t'u ngjitur lart kat pas kati, e në
të cilat s'kishte ashensor që të shpiente lart sikurse në ndërtesat që u
ngritën më pas. Shikoi dhe trëndafilat të mbjellur para hyrjes që tashmë ishin
aq gjatoshë, e siç duket të pakrasitur prej shumë kohësh, që ngjanin me dikë që
për ndonjë arsye të fortë nuk ishte qethur tashmë e sa kohë. Iu kujtua, se si
kishin ardhur këtu, si kishin bartur gjërat nga shtëpia që priste të shndrtohej
në banesë, me një kamionetë dhe me ndihmën e një kushëriri që kishte ardhur nga
fshati për t'u ndihmuar. Dhe iu ra këtyre kujtimeve shkurt e trup e vetëtimthi,
sikurse një rruge të shkurtë që edhe mund t'i dilte e gjatë. Por nuk u zgjat.
Erdhën e u vendosën në katin e para fundmë, do me thënë të pestin, e kësaj
shumëkateshje që mbushej me banues, që hyjnin e dilnin, qoftë si blerës, qoftë
si qiraxhinj. Kujtoi edhe njëherë dhomat, e ballkonin nga i cili kur hidhje
vështrimin nga kryeqyteti në mëngjes shihje perëndimet e diellit, ndërsa nga
ana tjetër, diku përtej qytezës perëndimet e tij. Pastaj era e jetës do ta
barte edhe nga këtu me teshë e koteshë, me gjithë ato elemente shtëpie, për ta
zgjeruar historikun e gjithë këtyre vendbanimeve që nuk ishin të pakta, sa atje
e sa këtu. Ndejti edhe ca këtu para hyrjes së dikurshme, sa te bliri, sa te
trëndafilat, derisa banorë tjerë të pikërishttashëm hynin e dilnin nga hyrjet
përreth, me shkëmbim përshëndetjesh. Pas nja dy ore iu desh të largohej, siç u
largua pas dy vjetësh së bashku me familje, për të dal jo fort larg në rrugën
matanë, siç u cek kjo gjë edhe pak më lart, (siç doli tash, ku menjëherë pasi
doli nga "tuneli hyrës", që mbante emrin e objekt-lagjes, nëse mund
të shprehemi kështu, me shkronja të mëdha, menjëherë në të majtë të tij rrinte
objekti shumëkatësh me çati por i palyer brenda e jashtë, pa dyer e pa dritare,
edhe ky njëri nga objektet e orëve të para të qytezës, që kushedi se për çfarë
arsye kishte mbetur kështu siç është, i papërfunduar...)tashmë kur kishin
kaluar njëzet vite, e vija e pjerrët tokësore e ajrore prej vendit ku banonte e
tash banon është rreth 100 metra, në mes kanë rrugën e zgjeruar kohë pas kohe
që tashmë është shumëshiritëshe...Kjo jetë e pshtjelltë, jo pak, tha, me gjithë
këto komplekse banesore, që në njëfarë mënyre e shtonin ndërlikueshmërinë, që
për ta zbutur do dije e durim...