Izri Rexha: Zemra, do pak fjalë

Zemra, do pak fjalë

Nga Izri Rexha

Firma e paguante Arditin dy Eoro orën si punëtor krahu, kurse ai djersitej aq shumë si të ishte kompania e familjes. Për shkak të zellit e besimit ishte zgjedhur kryepunëtor. Shefi nuk e shpërblente si duhet, sepse e dinte që ai nuk ka ku shkon, mandej kishte edhe tridhjet punëtor e kishte frikë se duhet ti paguante të gjithë më shtrenjtë. Arditi si kryefamiljar me fëmijët në shkollë kishte edhe një kredit e duhej të mbante punën si dhe të kujdeset për babain plak. Edhe kur e paguante shefi nuk i dhëke nganjëher pesëdhjet Euro, i thoshte „Të hollat po i merr pa tatim, mjaftë që unë të japi punë, duhet të më thuash faleminderit“. Ai thoshte si nëpër buzë:“Faleminderit shef se më shpërove“. Në vete e ndiente një ndjenjë të urrejtjes si njeri i përbuzur, i pa vlerë, pa respekt, i varfër. Të jesh i varfër duket njeriu gati sikur të jetë i sëmurë, një ndjenjë që të përul për tokë. Skamja të bën të lakmosh të tjerëve që kanë. Nganjher të revolton e të forcon që të çash drejt ardhmësrisë dhe suksesit. Pa një arsye njerëzit nuk bëhen të pasur, pa një motiv nuk kanë energji të zotërojnë të pa munduren e të shkelin mbi padrejtësitë e botës. Kushdo që ka qenë i frustuar me një nevoj “të ulët” nuk ka mundur ta plotësoj atë do të shohë këtë nevoj si tepër të rëndësishme. Dhe pasi në familje kishte nganjëher uri e nuk mundeshin të ngopeshin me bukë sepse duhet të paguante këstin e kreditit, ai si kryefamiljar bënte orë të tepërta pune që të kishin mjaftë për të mbijetuar. Por kërcënimet ekzistenciale dhe mangësitë në nevoja thelbësore kërkonte një zgjidhje për të pasur mjaftueshëm sepse megjith rrogën që merrte ai përsëri ishte i varfër. Siç thonë te ne “Të ngupurit nuk iu besojnë të uriturve, ai që ka barkun plot nuk i beson atij që ka barkun zbrazët”. Ashtu edhe Arditi kishte ëndërra të mëdha që donte ti realizonte. Të shtuneve nganjëher rrinte në kafene duke kërkuar një mundësi tjetër. Gruaja i thoshte: Pse rri në „Pricesa Gresa“, krejt të hollat aty i hargjon, e ne s‘kemi bukë“. Por ai përgjigjej: „Aty i takoj miqtë, tani dua ta ndërroi punën e ndoshta më vjen ndonjë punë më e mirë.“ Një nga arsyet pse nuk rrinte në shtëpi ishte vetë gruaja. Posa hynte ai brenda banesës ajo i ankohej se i mongonin artikujt ushqimorë, fliste e mllefosur për gjithçka, ishte e pa kënaqur me familjen e burrit, e nervozuar që kishte lënë punën e duhej të kujdeset për fëmijët, shoqet e saj kishin kryer fakultete gati të gjitha punonin punë të mira, ato kishin villa, kishin makina e dyqane të tyre. Kurse kjo si qyqe e rremit kishte mbetur vetëm në shtëpi si amvise dhe duhet të kujdesej edhe për vjehrrin. Kur e kapnin nervat i fliste Arditit për kreditin që kishin marrë, kurse tani ishte muaj i dytë që nuk e kishin paguar. Fliste për vjehrrin, për kunatin, kunatën. I përsëriste për ditë fjalët „Ose puno ose banka do të na e merr banesën. Djali nuk ka fletore ose ku janë perimet që nuk i ke bler. “ Por ai nuk mundej më shumë të fitonte dhe këtë nuk e kuptonte bashkëshortja. Aq i shkonte në nerva atij, sa nganjëherë përsëriste me vete fjalët e saj“ Ose puno ose do të na e marrin banesën“, mandej ky thoshte „Po le te marrin, le ta marrin banesën e të kënaqen“.

Një ditë erdhi në vizitë babai i gruas së tij Dafinës që jetonte në Linzi të Austrisë. Ai lavdërohej me fjalë të mira se në Austri djersa paguhet si e meritojnë punëtorët. Pasi i tregoi hallin që kishte i tha vjehrri: „Eja te unë, të siguroj punë dhe një streh. Atje kanë nevoj për elektrik“. Ai si ishte mërzitur nga jeta u gëzua. Gati sa kërceu nga kauçi sepse tani mendonte se do të luftonte varfërin e do ta paguante pa problem kreditin në bankë. Vendosi të lë gruan me dy djem e të mërgon një herë i vetëm e të shkon në dhe të huaj sikur një dënim që i jep vendi i tij dhe gjithë shoqëria. I tha mikut se do të udhëton bashkë me autobusin Loshiturs. U morën vesh dhe e lanë që të premten e ardhme të nisen. Kur erdhi e premtja, Arditi e thirri babëgjyshin në telefon por ai nuk e ngreu telefonin, prap e thirri deri sa u lodh. I nervozuar u bë helm, gati e hodhi telefonin për toke edhe pse e dinte që ai nuk kishte faj, shau, bërtiti e u bë pelin si thonë te ne. Kur u kthye në shtëpi i tregoi edhe Dafinës. Por ajo i tha: „Kam harruar të tregoj, se babai është kthyer dje për në Austri. Ai tha :“ Nëse udhëton Arditi i thua të më thërret në telefon dhe unë dal e marr te stacioni i autobusit në Linz“. Pasi dëgjoi që bashkëshortja e ka ditur por nuk i ka treguar gati sa ngriu në vend. Vetëm ofshau një herë „Oh“ duket se zemra i shpoi. Iu duk se tani edhe ajo po punon tinëz a prapa shpine për ndonjë qëllim të fshehtë. Dafina as që e ktheu koken ta shihte në sy. Nuk desh të zihet me atë, por doli në dhomën tjetër. Tani veq e kishte bërë koferin gati, e kishte rezervuar biletën, vizen e kishte, kishte marr dy mij Euro hua te disa miq e vendosi të udhëtonte. Dafina filloi të mërzitet. Edhe pse donte të duket se nuk mërzitej, tani u shpreh „Mos shko. Rri këtu! Ka mjaft vend, ne ja dalim. Unë s‘pajtoj të më lësh vetëm.“ Ai nuk ndryshoj qëndrimin: „Unë do të shkoj“ -tha.“ Kokën e kishte bërë gurë e nuk ndiente për të tjerët. Pasi u fjalosën, Dafina i tha: „Shko në djall, e mos u kthe më kurrë“ Me lot në sy e dënesje i përsëriti „ Hajt shko“. Ajo nuk e përcolli as nuk i dha dorën.

Autobusi nisej në ora njëzet të mbrëmjes. Kur hyri në autobus u ul në rendin e dytë. Gati u mbush me udhtar, pak para orës tetë erdhi një djalë i ri me xhinsa të shqyera, flokë të gjata e të palara, tatu në krah, me një qëndrim interesant, me një fytyrë të verdhë sikur del nga toka. Ai shikoi vendin pran Arditit, mandej pyeti:“ A është i lirë?“Ende pa u ul tha; „Unë jam Genti“. Deri sa rregullonte një qantë të vogël në sirtarin e autobusit lartë pyeti: „A‘ ka velan autobusi?“ Dikush i tha:“Jo.“ Ai u vërenjtë sikur të kishte një mërzi të madhe, i dëshpëruar, e i nervozuar  foli me zë sa u dëgjua deri në fund: „Si shkojmë deri në Linz pa internet.“ Një udhëtar nga prapa iu përgjigj: „Ashtu ulesh në karrikë dhe autobusi të çon në Linz“.  Gjatë tërë rrugës nuk iu ndal goja, fliste si një çakall mulliri. Arditi zihej me vete duke menduar se si ta duronte këtë qelbësirë ulur pran tij që kundërmonte. Dikur i tha „Të lutem pusho dhe më ler të flej“! Udhëtimi ishte i gjatë dhe i mundimshëm, por të nesërmen diku kah ora dymbëdhjet mbërrin në Linz. Tani ishte ditë e shtunë. Posa zbriti nga autobusi e thirri mikun shumë herë në telefon. Babëgjyshi i tij nuk e hapi telefonin. Kur e pa ashtu Genti iu drejtua: „Kur dikush nuk e hap telefonin një herë, nuk e hap asnjë herë. Si duket babëgjyshi yt qenka martuar me një austriake“. Ashtu, ai mbeti me qiellin e hapur dhe mëshirën e zotit. Ishte plor stres, plot frikë, pa asnjë mbështetje nga ndokush, si i humbur. Iu drejtua udhëtarëve që t‘i ndihmon dikush e t‘i gjen një banesë por askush nuk e ndihmoi. Të gjithë u shpërndanë, vetëm ai mbeti me një kofer. I shikoi kah ecnin të tjerët, u nis pas tyre. Dikur ata u zhdukën ai mbeti i vetëm në rrugë. Iu duk vetja se ishte në një planet tjetër. Vetëm pa farefis me një ndjenjë të huaj në mes të gjithë atyre njerëzve dhe jeta tani i dukej pa lidhje me atë botë. Disi filloi ta urrente koferin që e tërhiqte pas sepse tani ishte barrë për atë.U mat të gjuante diku por nuk shihte mbeturina, mandej e tërhiqte ashtu nëpër asfalt. „Shpresa vdes e fundit“ tha me vete, dhe kjo kur zhduket atëher njeriu sheh vetëm zi.

Duke ecur pa një kafene, ashtu si ishte dërmuar nga pagjumësia, lodhja, mërzia u ul në tarasë. Kamarerja e pyeti në gjermanisht: „Was möchten Sie bitte?“(Çfarë dëshironi ju lutem“?) „Unë dua një kafe“ i foli shqip. Po mendon se është në Kosovë ose në Shqipëri. Ndoshta lodhja e kishte ngarkuar në kokë e nuk mendonte shumë. Ajo u qesh që dëgjoi përgjigjen në një gjuhë tjetër, por kafe e kuptoi, i ktheu: „Albana“ kurse ky vetëm pohoi me kokë. Kur u ul aty provoi prap të thërret mikun e tij, por tani nuk kishte kredit në telefon. U nervozua, sa shau shqip. I doli një zë nga brendia, nga shpirti i mllefosur plot pezmë e hidhërim. Pak më tutje në një tavolinë ulej një burrë rreth të tridhjetave, kur e dëgjoi fjalët në shqip e ktheu kokën dhe e pa të dërmuar, të rraskapitur, të humbur si një pen i rrugës. Nga atje e pyeti „A je shqiptar?“ „ Po! E ti“? „Edhe unë! Çfar të ka ndodhur?“ Një herë nuk deshi t‘i tregon, mandej ndërroi mendjen dhe e shprehi hallin e tij. I pa njohuri e thirri kamarieren dhe i porositi ushqimin dhe i tha unë do të paguaj. Burri u prezentua si Mentor. Ai iu drejtua: „Sonte eja te unë, nesër bëja hallin vetit.“. Ora tani kishte kaluar shtatëmbëdhjetëshin. Kur shkuan në apartment, ai kishte një dhomë të ditës bashkë me një kuzhinë, një banjo, një dhomë të fjetjes dhe një ballkon. Në dhomën e ditës kishte një tryez të bukës, një televizor, një regal për rroba, i ra në sy edhe një lule në dritare. Ai e la mysafirin aty dhe doli jashtë. Arditi posa u pastrua u mbulua e fjeti në kauçin e dhomës së ndejes që i dilnin këmbët jashtë batanisë, por gjumi e mori dhe nuk lëvizi më.

Fjeti si njeri i vdektë, dikur iu duk se ishte kryer nata,  kur Tori e thirri: „Ngritu se po shkojmë në disko.“ „Më le të flej.“ „Jo, jo, sot është e shtunë në Josef ka muzikë ne do të kënaqemi“. Ky nuk dinte se çfarë është Josefi. U ngrit sikur i dehur, mori një kafe në automat, shikoj orën. Tani ishte ora njëzet e dy e pesëmbëdhjetë. Pyeti“Ku shkojmë tash në këtë natë?“Sikur nuk kishte kuptuar. „Po tash diskoja fillon.“U rrua u perfymos. Ngrënën darkën ashtu thjeshtë, çfarë gjetën në frigorifer. Mandej hapi koferin, mori rrobat e mira që kishte, një palë xhinsi të ri Levis, një këmish me mëng të shkurtëra me firmen Nike, u parfymos dhe vnoi pak gel që të duken flokët më të bukura, mbathi këpucët e lëkurës, dukej si artist. Mentori i tha:“ Shkojmë“.

Kur hynë brenda në Josef nga të gjitha anët vlonte zhurma, ngritej tym e kumbonte  muzika së bashku me zërat e njerëzve që flisnin me të madhe. Mentorin e përshëndeti një bjonde dhe u nda e bisedonte me atë. Kurse këtij i dukej vetja se ka shkuar në një botë tjetër. Pas pak Mentori i ngriti duartë e hyri bashkë me mikeshen e tij në mes të turmës, kurse ai mbeti te banaku në këmbë. Porositi një birrë, u mbështet në një shtyllë të drurit në këmbë e shikonte një jetë tjetër. Fytyra të tjera. Të gjithë të panjofshëm. Sikur njeriu gjindet në mes të malit që nuk di të bësh një pyetje pyllit as të pritësh një përgjigje. Një pesimisim që të shtërngon e nuk e di as kuptimin e tij. Sikur jeta nuk ka as pesë Centë vlerë. Atij gjithçka i dukej pa lidhje e kotë dhe pa kuptim. Gjithë ai vallëzim dukej si diçka falso e jo origjinale. I mbytur në botën negative sikur shkrepi një shkëndij jete. Aty pran një gocë vallëzonte, drejtohej drejt tij, vetëm sa nuk e prekte. Ky i vërejti sytë që i shkëlqenin, u mundua të duket optimst edhe pse dukej sikur ti kishte një mij bela në kokë. Kur pa se si lëvizte aq bukur u qesh. Tha me vete: „Femra është art, mrekullia e zotit, sa të bukur e ka krijuar“. Mentori tani u kthye aty dhe e pyeti:“ pse nuk vallëzon“? „Ka kohë që nuk vallëzoj“. „Shiko si të shikon goca, foli diçka“? „Po unë nuk di asnjë fjalë gjermanisht“. Po, vallëzo dhe thuaj: „Ich liebe dich“. „Si edhe një herë“? Thuaj „Ich libe dich“! „O zot, tash do të bie në bela me ata të Kosovës“. „Harroj ata, ti je në një botë tjetër. Ti ke amshuar…..Nese do të jetosh këtu duhet të fillosh nga zero““. Disi mbeti i mahnitur me dritat që bënin aty, me atmosferën ku të gjithë duan të dëfrehen e të ndiejnë gëzimin e tyre në palcë. Goca me lëvizjet e saj e preku rastësisht, tha diçka që ky nuk e kuptoi, si duket i kërkoi falje. Atëher hyri në valle. Nga jeta plot peripeti, lodhja se si ishte nga rruga, humbi në tingujt e muzikës. I zgjeroi duartë sikur kur mbillnin farë gruri dikur në fshat, lëkundëte kokën po si kali kur i tremb mizat, fërshëllonte si zog bënte gjimnaztikë si i çmendur. Kërcente si kishte prezentuar në një manifestim të shkollës, u zhyt thellë në botën e fantazisë e donte ti harronte problemet. „Botë o botë‘‘ thoshte me vete. Pa marrë asnjë medikament kishte humbur i tëri. Të gjithë i liruan vendin kurse vetëm ai me gocën ndërronin hapat në një vend e nuk iu interesonte askush. Vajza mbeti e mahnitur, tani i fliste afër, shumë afër, kurse Arditi vetëm i thoshte, ja, ja që do të thotë po, po e nuk kuptonte asgjë. Kur pushoi ajo u ul në tavolinën e tij, i tha:“ Ich bin Keti aus Schweden“ ,,Unë jam Keti nga Suedia“ dhe i zgjati dorën. Ai nuk diti se si të prezentohet në gjermanisht por i zgjati dorën e i tha: „Arditi….Arditi… ich libe dich.“ Ajo me një dorë e përqafoi, dukej vallëzimi interesant, qëndrimi i matur, e serioziteti i pushtoi sytë e bukur blu. Iu kujtua një plak që fliste do herë fjalë të urta dhe thoshte „Zemra do pak fjalë“.