Atdhe Geci: Heroika

H E R O I K A

Poemë për demonstratat e vitit 1981

Tek po pija kafenë e mëngjesit,

një zë shumëzohej nga qyteti;

lashë kafenë dhe dola në rrugë

në Prishtinë, kudo qe kryengritje

Ajo këngë e zëshme e Kosovës,

ai zemërim gjigant i studentëve,

bekimin e kishte nga populli,

nga vuajtja e tij dhe padrejtësia.

O sa heroik ishte himn i rinisë!

O sa e bukur mu duk Prishtina!

Me të tëra ato duar të bëra grusht

E pashë urtësinë e një vullkani.

Unë, më i vogli poet i Kosovës,

një qytetar i thjeshtë dhe pa tituj,

mblodha vetë disa pika të gjakut

që ai mars-prill ´81 të shkruhet!..

2

------------------------------------------

Studentët, loçkat e shpirtit,

më të mirët e kombit, më të

dashurit; më të patremburit,

thyen xhama, pasqyra, orendi,

goditën figurën e pushtuesit,

për ta nxjerrë në shesh të

vërtetën, dhe atë ferr të bërë.

Në kryengritjet 1968 – 2000

mbi rininë trime të Kosovës

u sul e gjithë ushtria e serbit,

individë të muzgut, karkalecë-

policë me medaljone krimesh,

njerëz me urrejtje të përtejme

specialistë të ndëshkimeve,

titistë me babë dhe me bir,

udbëistë të çajtoreve, berberë

miq të armiqve të sofistikuar,

drejtorë bankash, komunistë,

gjykatës me pozita në shtet-

iu vërsulën rinisë së Kosovës,

moshës sonë më trimërore...

3

————----————--———–

Në ato vite të kryengritjeve

dhe të urtësisë së vullkanit,

një natë në Prishtinë , në

Tavnik e në Ferizaj, në Pejë

e Prizren , në Gjilan dhe në

Gjakovë, në Tetovë e Ulqin,

në Prizren e Skënderaj, në

Preshevë e Kumanovë, në

Mitrovicë dhe në Medvegjë

edhe ëndërrat kullonin gjak...

Prej se njihen të mbjellat

dhe prej se njihen të korrat,

Kosova të bukurën e saj e ka

në gjuhë, në armë, në luftë, -

flisnin gjyshet dhe gjyshërit...

Nëpër traktet e viteve 1981

të çdoditshme ishin thirrjet;

vullneti i popullit nuk shkilet,

vullneti i popullit nuk jepet,

vullneti popullit nuk shuhet,

as me tanke, e as me burgje

Kosova s ?heq dorë nga liria!...

4

—————————------———-

Në ato vite të pushtimit serb

shqiptarët ishim të kërcënuar

natën, ditën, në rrugë, në punë;

sulmoheshin shkollat shqipe,

mielli dhe buka; mësuesi

dhe libri, emri dhe mbiemri,

identiteti, sulmoheshin veshjet,

kostumi dhe veturat, punët e

ditës, ndenjat e vona, njerëzit

e zakonshëm, të mbjellat dhe

të korrat, të drejtat për festat

fëmijët na i arrestonin, sa herë

I kremtonim festat e betejave...

Në ato vite të pushtimit serb

serbët pakicë na gjenocidonin,-

të përkrahur nga Beogradi,

shtienin në çdo gjë shqiptare,

vrisnin që të shpërnguleshim

nga tokat tona stërgjyshore.

Në ato vite të gjenocidit serb

në sofër të familjes shqiptare

mungonin fëmijët, shija dhe

ngjyra e një Kosove të lirë!

5

———————------—————

Në Kosovën e atyre viteve

Prishtina, kryengritësja jonë,

u ngrit lotët t ?i kthejë në gurë,

në grushta, në armë, në beteja!

Zullumi këputet prej së trashi

-shkruan në librin e urtësisë

Prishtina , trimja e Kosovës,

pështyn ekranin e televizorit,

natën e zezë pis dhe ngrihet

shtypjen me grusht ta mbysë!..

Vlimeve të mëdha të Kosovës

kryengritësja kudo na thërriste

të bëhemi me më shumë duar

dhe më me shumë grushta!...

Preshevë, Shkup dhe Tetovë,

të mblidhemi në sheshet tona,

që Kosovën ta bëjmë të lirë,

të bukur dhe të përbashkuar!..

6

———————------————

Kosovë, bëje dorën grusht!

Është çasti i sprovës sonë,

mbaje sqimën, mos u tremb!

Prishtina sonte s ? ka gjumë,

ajo na do të jemi në betejë

dhe kudo ku ka një prangë

të shtjejmë mbi pushtuesin...

Unë, më i vogli poet, më

i vockli, një banor i Kosovës

i mblodha ca pika të gjakut

kjo poemë të mos humbasë.

Kosovë, sonte nuk jam poet,

sonte jam i njëjtë si gjithë të

tjerët, kam aq gjak në trup

që të jem së bashku me ju...

Prishtinë, e bukura e atdheut,

këngën mos e le të të ikë,

mbaje për zemre, shtrëngoje,

është gjakja jonë e shpirtit!

7

-------------------------------------------

Kosovë, te ti jam më afër ajrit,

Më afër ujit më afër frymës,

Më afër betejave dhe flamurit,

dhe më afër dheut dhe atdheut!..

Këngë të lirisë, këngë trazirash,

Kryengritja fillon tek shtëpitë

Në shesh i kemi djemtë e lirisë

Bijtë e dardanisë së lashtë, bijtë

e Çamërisë; labeatët e Ulqinit,

Këtu kemi Shkupin e Prevezën

dhe Preshevën deri në Nish!...

Prishtina sonte nuk ka gjumë,

Ajo është e tëra në sheshet e saj,

populli ynë është atdhetar,

Tokat e tij ai nuk di t ?i falë!..

Armik, kot qahesh për fitoren

tonë, zullumi këputet prej

së trashi, atë e thotë populli

se ti preke atë që s ? preket,

dhe shkele atë që s ?shkilet?!

8

----------------------------------------------

Nuk njoh dashuri më të madhe

Se liria, se dheu i atdheut

U ngrita nga birucë e burgut

Ti mar tokat që ti m ?i more!

Se prej këtu e këtej unë jam

zot i tokave të mia, i qiellit tim

Shqipërinë kam dhé e atdhe

përderisa të ketë diell dhe yje!...

Kosovë Dardane bjeri heshtjes

që heshtë, këndo me fuqinë që

ke; në dhomë, në banjo, balkon

këndo në të gjitha shtëpinë

mbushi rrugët me veten tënde

të dëgjoj toka e të dëgjoj qielli

këndo tek të mbjellat tua, bërtit,

dhe mbushe gojën me thirrje

ngrite zërin e përbashkimit tënd

nëpër qytete dhe fshatra, këndo

me sa fuqi ke , dhe shpërndaji

këngët; Shqipëri është Kosova!

Shqipëri janë Iliriadë e Çamëri!

Armik i kombit tim, pushtërues;

Ti preke barkun e butë të grave

tona, pikën më të ndjeshme të

të së bukurës. Zullumi këputet

prej sëtrashi! E ka thënë populli!

Liri e Kosovës quhet Shqipëri!..

Liri e Kosovës ka emrin, bashkim!...

9

----------------------------------------------

Në të gjitha kohërat dhamë gjak

në beteja luftash e burg të gjatë

gjak dhamë për tokë, e për qiell

gjak dhamë për Mars e për Prill;

në Trojën e parë Trojën e ndanë,

në Trojën e dytë Trojën e vranë

në Trojën e tretë fqinjët na ranë

Në të gjitha kohërat gjak dhamë

të lirë të rrojmë në vendin tonë

gjak dhamë për tokë e për qiell

gjak dhamë të rrojmë më mirë!..

Në të gjitha kohërat gjak dhamë

që zot të jemi në atdheun tonë

që diellit t ?i themi mirëmëngjes

dhe lirisë t ?i themi, këtu të kem!..

Atdhe Geci - Prishtinë–mars-prill, 1981