Blerim Ramadani: Shqipëria në mes korrupsionit

Shqipëria në mes korrupsionit dhe BE-së

Nga Blerim RAMADANI

Gjatë takimit të fundit të ministrave të Jashtëm të BE, disa shtete si Holanda, Gjermania, Britania e Madhe, Franca dhe Danimarka, u pozicionuan kundër, duke mos dhënë votën pro dhënies së statusit kandidat për Shqipërinë, për arsye se Shqipëria nuk ishte gati, përshkak të egzistimit të nivelit të lartë të korrupsionit në këtë shtet. Shpresat ishin për një vendim pozitiv, që për habi të të gjithë analistëve dhe opinionit publik në Shqipëri, nuk ndodhi. Më e zëshme në lobimin kundër shtetit shqiptar ishte Holanda, edhe pse personalisht mendova se do të luante blofin. Megjithatë, disa qarqe euroskeptike tash kanë vendosur vija paralele në mes Shqipërisë dhe vendeve anëtare, si Bullgaria dhe Rumania, si vende me nivelin më të lartë të korrupsionit dhe krimit të organizuar në Europë. Megjithatë, krahasuar me Greqinë ajo rezulton në nivelin më të keq në të gjithë Evropën. Duke parë gabimet e së kaluarës dhe përvojës së hidhur me këto dy shtete, Unioni sheh veten si të rrezikuar nga vende si Shqipëria, përshkak të natyrës së korrupsionit që është prezente në institucionet e këtij vendi. Po a egziston me të vërtetë fenomeni i korrupsionit në Shqipëri? Nëse bazohemi në statistikat zyrtare të organizatave  me  relevancë ndërkombëtare si “Transparency International” dhe Grupi i Shteteve kundër Korrupsionit “GRECO”, që funksionon në kuadër të  Këshillit të Europës, gjithmonë sipas tyre, Shqipëria renditet kështu, e fundit në rajon. Madje, si për ironi të fatit, korrupsioni shënon rritje të vazhdueshme, veçanërisht, në sektorin publik. Çështja e korrupsionit përmendet në të gjithë raportet ndërkombëtare për Shqipërinë dhe ky fenomen është gjerësisht i përhapur dhe lufta ndaj tij mbetet një ndër kërkesat e vazhdueshme ndaj autoriteteve shqiptare dhe një prej sfidave në përparimin drejt integrimit europian të vendit.  Ky fakt ka detyruar që disa vende anëtare të Bashkësisë Europiane të rreshtohen kundër rrugëtimit të Shqipërisë në këtë strukturë. Megjithatë, jo të gjitha shtetet europiane ndanin të njejtin mendim me Holandën edhe pse në parim nuk kundërshtonin egzistimin e korrupsionit, por ishin të mendimit se Shqipërisë dhe qeverisë së re, i nevojitej një stimulim i vogël dhe dhënia e statusit të vendit kandidat do të inkurajonte pa masë edhe klasën politike. Ne  nisemi nga e drejta që të kritikojmë vendimin që doli nga ky samit,  pasi që ishte vetë Unioni Europian ai i cili dha premtimin për dhënien e statusit të vendit kandidat si shpërblim në rast se Shqipëria do të votonte tre ligjet e kërkuara dhe zvarritja e çështjes deri në qershor të 2014-s fatkeqësisht befasoi edhe optimistët më të mëdhenj.  Kuvendi i Shqipërisë pas kërkesave të Komisionit Europian dhe debateve të lodhëshme,  miratoi ligjin “Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës së Lartë të Republikës së Shqipërisë”, ligjin “Për nëpunësin civil” dhe ligjin “Për ndryshime në Rregulloren e Kuvendit”. Pikërisht për këtë, shtyrja e dhënies së statusit nuk ishte e drejtë. Ishte po eurokomisioneri për zgjerim, Stefan Fyle që bëri premtimin në emër të Unionit, në rast se do të votoheshin 3 ligjet e kërkuara. Mirëpo, pas refuzimit të statusit, askush nuk mund të garantoj se Shqipërisë nuk do ti jepen kushte tjera. Duke i’u përgjigjur pyetjeve të gazetarëve, Fyle theksoi se: “Për Shqipërinë nuk do të ketë kushte të reja, por statusi nuk do të jepet automatikisht.” Por nëse ai kishte zhgënjyer tash Shqipërinë për statusit, atëherë kush do të ishte garant se Bashkësia nuk do të shpaloste kërkesa të reja për Shqipërinë dhe zhgënjimi mund të përsëritej!? Për shtetet e Ballkanit Perëndimor është bërë shumë vështirë që të arrihet deri te statusi i vendit kandidat, atëherë shtohen dilemat  se sa kohë do duhet që të arrihet deri te marrja e datës për fillimin e negociatave?! Apo sa do duhet të presim që të bëhemi anëtar me të drejta të plota?! Procesi i përafrimit me projektin europian akoma po bëhet edhe më i vështirë. Megjithatë,  në mungesë të politikës së jashtme të parrumbullaksuar të BE-së, brengosës është fakti që disa vende anëtare akoma edhe më shumë shfrytëzojnë këtë dobësi të Bashkësisë, duke përforcuar vazhdimisht  kërkesa specifike  për vendet aspirante dhe ky variant “injorimi” i bënë edhe më të paqarta principet dhe qëllimet e Bashkësisë dhe praktika e tillë mund të ndikojë rëndë te forcat politike në të gjithë Ballkanit. Do kisha cituar dëshirën e famshme të ish sekretarit amerikan të shtetit, Henry Kissinger, për të patur një numër telefoni për të biseduar me Europën-“Cilin të thërras në rast se do të dëshiroja të bisedoja me Europën?”.  Në rastin e Shqipërisë, Bashkësia Europiane nuk zgjodhi që ta motivonte  atë,  por mbeti peng  i sjelljes së disa shteteve anëtare, aq më shumë kur bisedohet për statusin e vendit kandidat dhe jo për marrjen e datës për fillimin e bisedimeve me BE-në.