Pilo Zyba: Nënë Gji-lan

Pilo Zyba

NËNË  GJI – LAN *  (GJILAN)

-Dardanisë – baladë -

Ish një nënë e ish një motër,

Shpirtin lumë, flokët ar...

Rendte në shtëpi e votër

Nëna e mbretit  Longar.*    ( mbreti i pare i Dardanisë)

Kush se di do ta mësojë

Historinë e saj të lashtë...

Nëpër shekuj gojë më gojë

Ç’kish në shpirt e nxirrte jashtë.

Nën Gjilania me dhjetë djem

Me dhjetë trima kordhëtarë...

Nëpër natë gjumë nuk flen,

Xixëllonjë në bjeshkë dhe arë...

Nëpër fushën e Vitisë*  

Nëpër lumin e Ibarit,* 

Djalit seç i jepte sisë

Dhe blerimin e livadhit.

Nëpër rrjedhen e Moravës* ( lume)

Në Malishevën luginë,

Rrëmbente sytë e valës

Dhe me të e lante gjinë.

Lante gjinë mbushur qumësht

Kthehej dhe i jepte djalit.

Pas të ndiqte veç lirinë

Nëpër gjurmë të vetë kalit.

Hapi saj i madh, i gjatë,

Një në breg, një në lëndinë...

Nëpër gjelbërim dhe flakë

Ndiqte,shkruante historinë.

Nëna ecte, nëna rendte

Djali i etur pinte sisë,

Nëna ecte për të gjetur

Vetë heronjtë e lirisë.

Sisa rridhte dhe pikonte

Hapi shkelte nëpër shpate,

Këtu ngrysej, atje agonte,

Hëna fshehur pas lofate.

Qumshti binte në një arë,

Bëhej pemë, pishë, lis,

Sisë e saj mijra  luftëtarë

Kishte mbjellë plis më plis.

Nëpër Agtos* djali pinte  ( lume)

Sisën tënde larë me ar,

Nëna vraponte,  të vinte,

Dhe të lindte prapë djalë...

Prapë djalë e prapë trim,

Sisë e saj me hënë larë,

Dardania për luftim

Donte djem për shpatë dhe arë.

Sisën lante në një lumë

Në burim me ujë të lehtë,

Dhe me miell bënte brumë

Bukë Dardane veç për djemtë.

Dhe pas nënës mijra gra

Nxirnin sisët, gjokset lanin,

Plot me endërra të mëdha

Ndiqnin pas nënë Gji - lanin.

Vitet iknin, sisët rridhnin

Nëpër troje, nëpër malet,

Arat, fushat rreth i mblidhnin

Që të shtonin luftëtarët.

Gjithë burimet rreth Gjilanit

Malishevës dhe Budigës,* ( fshatra, zona)

Është  qumshti i nënë Gjilanit

Mbushur me mushtin e stinës.

Në kto sisë, në kto troje

Piu sisë  Idriz Seferi,* ( hero)

Pati shtroje e mbuloje

Që e ruanin nga terri.

Sisë e bukur, kodër hënë,

Ku piu dhe Kadri Zeka,* ( hero)

Me dashurinë që jep çdo nënë

Për liri ka vlerë deka!

Sisë e nënës – manushaqe,

Me aromë, si sumbull vese,

Shuan hakmarrje  dhe gjaqe,

Fal të bukurat mëngjese.

Sisë e nënës, sisë e motrës,

Që rrjedh, vjen prej historisë,

Ka brënda peshën e votrës

Dhe lindjen e dashurisë...

Pse trokite sot në portë,

Nënë Gji-lane, ç’tu kujtua,

Qumshtin tënd nëpër aortë

E kanë gjithë vajzat e tua.

Gjithë motrat, gjithë nënat,

Legjendën tënde e dinë,

Ndaj nxjerrin sisën si hëna

Dhe mëkojnë historinë...

Gjakun edhe qumshtin tuaj

Marrin brezave ua çojnë...

Dëshirën të mos e shuaj

Dhe lirinë ta tashëgojnë...

Nënë Gjilane, nënë Dardane

Trima tunde nëpër djepa...

Era fryn dhe asaj ane

Histori këndon në shkrepa...

Sisa jote e argjëndtë

Larë  me blerim t’Vitisë...

Mbeti legjendë dhe këngë

Në muze të historisë...